Overgang en hartklachten
Tot de overgang lijken vrouwen een bescherming te hebben tegen hart- en vaatziekten. Na de overgang neemt het risico toe en krijgen ze vaker te maken met risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals hoge bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte, overgewicht en diabetes.
Overgangsklachten hebben overeenkomsten met hartklachten. Bij hartkloppingen en vermoeidheid wordt vaak aan de overgang gedacht.
Overleg bij twijfel met uw huisarts arts of de klachten niet van het hart afkomstig zijn, zeker bij:
· langer aanhoudende klachten
· hart- en vaatziekten in de familie, met name bij directe familieleden (vader, moeder, broer of zus) voor het 60e levensjaar
· Risicofactoren voor hart- en vaatziekten
Rol van hormonen
Hormonen lijken voor de overgang een natuurlijke bescherming te geven tegen hart- en vaatziekten. Extra hormonen slikken lijkt dan een oplossing, maar dit geeft mogelijk ook weer andere risico's. Vrouwen die vroeg in de overgang komen, moeten wel extra alert zijn en regelmatig hun bloeddruk en het cholesterolgehalte laten testen.
Verschillen in risicofactoren
Vrouwen en mannen hebben dezelfde risicofactoren. Er zijn alleen wel verschillen in de impact en de leeftijd waarop ze zich voordoen.
· Roken
· Overgewicht
Bij mannen zit het vet vaker verdeeld in en rondom de buik (appelvorm) en bij vrouwen hebben vaker rondom de heupen en dijen (peervorm). Met name het vet in en rondom de buik (appelvorm) zorgt voor een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
· Hoog cholesterol
· Hoge bloeddruk
· Diabetes
· Verschil in slagaderverkalking
Hart- en vaatziekten kunnen ontstaan door het dichtslibben van de slagaders, slagaderverkalking of atherosclerose genoemd.
Er zijn verschillen tussen vrouwen en mannen bij slagaderverkalking:
mannen hebben vaak de klassieke vorm van slagaderverkalking; vernauwingen zitten meestal opeengehoopt in een grotere tak van de kransslagaders, terwijl bij vrouwen de grote takken vaak schoon zijn.
bij vrouwen vernauwen de kransslagaders zich meestal in een langzamer tempo en over een grotere lengte. Ze bevinden zich vaker in de kleinere bloedvaten. Dit wordt ook wel het microvasculair syndroom genoemd.
De vernauwingen in deze kleine uitlopers zijn minder goed te zien tijdens een hartkatheterisatie. Daarom gebruiken sommige ziekenhuizen speciale scanapparatuur om dit vaatsyndroom in kaart te brengen, de zogenaamde perfusiescans met MRI of een CT.
Tips voor vrouwen/ Tips om het gesprek met de arts voor te bereiden:
· Ga na of u klachten heeft die horen bij angina pectoris of een hartinfarct.
· Beoordeel of u risicofactoren heeft voor hart- en vaatziekten en vraag de arts of het nodig is een aantal risicofactoren te testen
· Houd in een dagboek bij wanneer klachten optreden en hoe lang ze duren.
· Meld altijd als u hoge bloeddruk of diabetes heeft gehad tijdens de zwangerschap.
· Meld altijd als er hart- en vaatziekten voorkomen in uw directe familie, ook als de arts er zelf niet naar vraagt.
· Ga altijd terug naar de arts als uw klachten niet weggaan of als ze verergeren.
· Trek zelf geen conclusies, laat de arts bepalen waar de klachten vandaan komen
Onderzoek naar het vrouwenhart
Onderzoek naar het eerder herkennen van hart- en vaatziekten bij vrouwen is hard nodig.
Wetenschappelijk onderzoek naar hart- en vaatziekten is echter tot nu toe voornamelijk gedaan bij mannen. De resultaten van deze onderzoeken zijn niet zomaar te gebruiken bij vrouwen. De komende jaren moeten er meer vrouwen betrokken worden in onderzoek.
Feiten & cijfers
PER JAAR20.000vrouwen overlijden aan hart- en vaatziekten in Nederland
DOODSOORZAAKnummer 1hart- en vaatziekten bij vrouwen IN NEDERLAND
1 op de 4 vrouwen overlijdt aan hart- en vaatziekten
Herken een hartinfarct
Een beklemmende of drukkende pijn midden op de borst: • die kan uitstralen naar bovenarmen, hals, kaak, rug of maagstreek • die ook in rust langer dan 5 minuten duurt • die kan samengaan met zweten, misselijkheid of braken.
Vrouwen hebben daarnaast vaker dan mannen een of meer van de volgende klachten: • pijn in de bovenbuik, kaak, nek, rug, tussen de schouderbladen • kortademigheid • extreme moeheid • duizeligheid • onrustig gevoel, angst, snelle ademhaling • misselijkheid, braken. De klachten kunnen verschillen per persoon. Ze kunnen heel plotseling of heel geleidelijk ontstaan.
Bel direct 112 als hartklachten ook in rust langer duren dan 5 minuten • blijf kalm • laat de patiënt rustig zitten of liggen.
Ambulancezorgverleners kunnen direct de juiste hulp verlenen.
Ga niet met eigen vervoer naar het ziekenhuis.
Een snelle opname in het ziekenhuis is belangrijk, omdat de behandeling dan eerder start en de kans op herstel groter is.
Wilt u meer weten over het hartinfarct of andere hart- en vaatziekten, kijk dan op www.hartstichting.nl 201602 PZ128 (versie 1.3)